Nasza filozofia

Nasze motto: „Spróbuj patrzeć na życie dziecka oczami dziecka”.

„Postrzegajcie człowieka jako złoże bogate w kamenie szlachetne nieocenionej wartości. Jedynie dobre wychowanie może sprawić, że odsłoni ono swoje skarby, a ludzkość zyska możność czerpania z niego pożytku” .

– Baha’u’llah

Co nas motywowało do budowy przedszkola Ogród Edukacyjny:

• troska o dzieci – chęć umożliwienia dzieciom optymalnych warunków rozwoju poprzez stworzenie przyjaznego naturalnego środowiska (otoczenia), jak również poprzez indywidualne podejście w pracy z dzieckiem oraz poprzez wydobywanie ich własnych potencjałów i pracę na ich zasobach, zdolnościach,
• szacunek – praca w atmosferze opartej na wzajemnym szacunku i tolerancji, wzmacnianie w dziecku  szacunku do siebie samego oraz do innych ludzi, poszanowanie każdej odrębności, inności, różności kultur, tradycji, religii,
• wskazanie dzieciom możliwości rozwoju – praca z dziećmi poprzez różnorodne metody wspomagające ich rozwój fizyczny, umysłowy i duchowy,
• chęć pokazania innych niż tradycyjne sposoby wychowywania – praca oparta na współpracy, pomiędzy dziećmi, rodziną a wychowawcą. Wspomaganie wychowywania dziecka poprzez wsparcie i opiekę całej rodziny.

Na kim się wzorujemy:

• ​Jesper Juul – duński terapeuta rodzinny i pedagog, europejski autorytet w dziedzinie wychowania dzieci. Kieruje siecią poradni wychowawczych Family-Lab International w ponad piętnastu krajach świata. Jego celem jest niesienie pomocy rodzicom i dzieciom poprzez popularyzowanie idei wychowania opartej na wzajemnym szacunku wszystkich członków rodziny. Bogate doświadczenie terapeutyczne umożliwiło Juulowi sformułowanie nowego paradygmatu w dziedzinie wychowania, który został wyłożony w książce „Twoje kompetentne dziecko”. Stoi on w opozycji zarówno do wychowania autorytarnego, jak i tzw. wychowania bezstresowego. Daje szansę na zrozumienie zachowania dzieci we współczesnym świecie i stanowi wskazówkę dla rodziców szukających zdrowych relacji z dziećmi.
• Maria Montesorii – „Pracą dziecka jest zabawa”. [Maria Montessori]. „Nie wolno dowolnej pracy dziecku zaproponować, na tym właśnie polega ta metoda. Musimy znaleźć to, do czego jednostka w swoich najskrytszych pragnieniach dąży, do czego się wspina. Tutaj mamy pracę, która porządkuje osobowość”. [Maria Montessori]
• Karen Koncebowski – jest praktykującym pedagogiem zainspirowanym bahaickim podejściem do edukacji. W swojej książce „Odkrywając klejnoty” przedstawia nowe rozumienie ludzkiej godności włączając godność dziecka, nową kulturę relacji międzyludzkich i edukacji.
• Rebeca Wild – żyjąca współcześnie niemiecka nauczycielka i pedagog, założyła przed prawie 30 laty wraz z mężem Mauricio Wild, szkołę  konsekwentnie opartą na zasadzie spontanicznej działalności dziecka. Swoją pedagogiczną „metodę” nazywa bezpoleceniowym towarzyszeniem dziecku. Jej podstawowym założeniem jest potrzeba bliskiego kontaktu między dzieckiem i dorosłym w celu rozwinięcia intensywnego i autentycznego związku na partnerskich zasadach  i jednoczesna całkowita rezygnacja z interwencji w aktywność dziecka na rzecz bycia mu przychylnym świadkiem.
• Emmi Pikler – „istotne jest, aby dziecko możliwie wiele rzeczy samo odkryło. Jeśli pomagamy mu przy rozwiązaniu wszystkich zadań, odbieramy mu właśnie to, co jest dla jego rozwoju najważniejsze. Dziecko, które poprzez samodzielne eksperymenty coś osiągnęło, posiada całkowicie inną wiedzę od tego, któremu zostało podane gotowe rozwiązanie”. [Emmi Pikle]

Wyżej wymienione osoby przedstawione zostały dla przykładu aby przybliżyć naszą inspirację do założenia tego miejsca. Wymienić można byłoby jeszcze wielu wybitnych specjalistów, którzy wywarli wpływ na nasze podejście do wychowania/ uczenia się, jednakże  nie sposób tego uczynić  w tym miejscu. Naszym założeniem jest poszukiwanie i uczenie się nowych metod pracy z dzieckiem, które wspomagać będą rozwój dziecka jak również wzbogacą nas samych jako wychowawców.

Nasza filozofia:

Dzieci są jak delikatne rośliny, potrzebują pożywienia i prowadzenia aby mogły rosnąć i rozwijać się w piękne, kwitnące okazy. Patrzymy na siebie jak na ogrodników, którzy mają ciepło i cierpliwość aby zasilać te delikatne rośliny. Jako ogrodnicy wiemy, że ta praca nie może być wykonana samodzielnie, potrzebujemy światła słonecznego (rodzice), deszczu (otoczenie) i dobrej gleby (wspólnota). Jako ogrodnicy wiemy także, że nasionko które zasadziliśmy nie jest  pustym naczyniem. Ma potencjał aby wyrosnąć w potężne drzewo. Dlatego wierzymy, że trzema ważnymi protagonistami w przedszkolu są : nauczyciel, dziecko i rodzice. Innym ważnym komponentem w tej historii jest nasze rozumienie wagi rozwoju  „całego” dziecka. Rzeczywistość dziecka jest w jej lub jego myślach i charakterze, a nie tylko w fizycznych i intelektualnych możliwościach. Jeśli dziecko jest silne (jeśli chodzi o fizyczne możliwość), jest kreatywne i inteligentne ale nie chce współpracować, dzielić się czy pracować  z innymi w harmonii, jaki użytek ma jego inteligencja? Ta inteligencja i kreatywność doprowadzi tylko do izolacji i do tego, że dziecko będzie nieszczęśliwe. Staramy się rozwijać kreatywność, inteligencję ale także wewnętrzne wartości naszych dzieci. Nasz program, to program rozwoju tych wartości i wzmacnianie zdolności, które umożliwią dzieciom podejmowanie właściwych wyborów i działań dla dobra własnego i społeczeństwa.

Zauważamy, że dla dziecka ważne jest nie tylko rozpoznanie tych zdolności ale również możliwość używania ich w działaniach, które przyniosą korzyść innym. Muszą rozwinąć umiejętności, zwyczaje, postawę, wiedzę i duchowe wartości aby być w stanie uznać te zdolności za własne. Zachęcamy do rozwijania tych zdolności poprzez codzienne zwyczaje, piosenki, gry, sztukę, zapamiętywanie inspirujących cytatów czy interakcję z innymi.

Cele i metody:

„Mózg nie jest organem zewnątrzsterownym i jedynie z dużymi oporami poddaje się naciskom. Dzieci natomiast chętnie podążają za osobami, którym ufają i które uważają za autorytety. Ich zachęty i inspiracje wyzwalają motywację wewnętrzną i inicjują proces efektywnego uczenia się”.

– Gerald Hüther

„Podstawą naszej pracy jest zrozumienie, że dzieci nie są w żadnym wypadku mniej zdolnymi organizmami niż rośliny, i że tak jak i one przynoszą ze sobą swój własny program rozwojowy, który spełnia się w swoim czasie poprzez współdziałanie z odpowiednim otoczeniem”.

– Rebeca Wild

Nasze metody i cele:

stworzyć odpowiednie otoczenie – (brak podziału na grupy wiekowe, sale doświadczalne, naturalne środowisko),
pomóż zrobić mi to samemu – wychowawca jest osobą towarzyszącą dziecku,
aspekty moralne w rozwoju.
Odpowiednie otoczenie, którego dziecko potrzebuje do osobistego doświadczania musi zawierać elementy, które stymulują dziecko do rozwoju fizycznego i umysłowego. Owo środowisko nie może jednak przekraczać granic, bo może to powodować utratę orientacji. Trzeba wziąć pod uwagę integralność dziecka aby położyć akcent na głowę, ręce, serce – co pozwoli dziecku przenieść myślenie i odczucie na działanie.

Człowiek jest istotą która uczy się i rozwija. Każde dziecko niesie potencjał, który może być rozwijany. Każde dziecko ma intuicyjne rozumienie co jest dla niego odpowiednie. Wiele rzeczy jest dla dziecka oczywiste, ale każde dziecko musi znaleźć własny sposób na wyrażenie tego. Różne jest tempo rozwoju, dziecko jest swoim własnym budowniczym. Jeżeli zewnętrzny i wewnętrzny plan rozwoju dla dziecka jest zrównoważony dziecko uczy się z własnej woli. Jeśli nauka odbywa się przez naciski dziecko może zareagować  pasywnością, wycofaniem bądź agresywnością. Dziecko jest w stanie spontanicznie  samo się sobą zająć; zabawą indywidualną lub z innymi. Ma możliwość koncentrowania na tych rzeczach, które chce wykonywać.

Wszyscy w przedszkolu są równi. Dzieci mają taką samą godność jak dorośli. Wyraża się to w odnoszeniu się do siebie z uprzejmością. Dorośli okazują  to szczególnie wtedy, kiedy na poważnie biorą potrzeby dziecka i to co ono mówi. Rozmowa pomiędzy dorosłymi a dziećmi to nie potyczki słowne. Celem rozmowy jest wymiana obustronna. Rozmowa powinna być rzetelna i prawdziwa. Dzieje się tak wtedy, kiedy atmosfera jest pełna szacunku i zrozumienia w której wysiłki są doceniane, w której jest miejsce na popełnianie błędów.

Czego wymagamy od wychowawcy:

„Kiedy rodzi się dziecko jest ono w pełni istotą ludzką, a więc istotą społeczną, wrażliwą i empatyczną. Te cechy nie są wyuczone lecz wrodzone. Jednak aby mogło się rozwijać dziecko musi przebywać z dorosłymi, którzy kształtują społeczne ludzkie zachowania”.

– Jesper Juul

„ Zadaniem wychowawcy jest wywołanie efektów bez interwencji”.

– Karen Koncebowski

Wychowawca powinien zaoferować dziecku to co najlepsze w kulturze. Powinien dać dziecku możliwość do niezależnego poszukiwania, do przeprowadzania odkryć, do używania wiedzy w kreatywny sposób i do rozwijania nowych strategii rozwiązywania problemu. Wychowawca powinien umożliwić podejmowanie moralnych osądów, niezależnych decyzji i do działania w zgodzie z etycznymi standardami i wartościami.

Wychowawca powinien:

• uczyć czynami nie słowami,
• mieć entuzjazm, być zaangażowanym, miłym i przyjacielskim,
• mieć poszanowanie dla różnego typu charakteru i temperamentu,
• być towarzyszem dziecka w jego działaniach,
• posiadać postawę tolerancyjną,
• być stanowczym w stawianiu granic i konsekwentnym
• posiadać postawę uczenia się

Obszary aktywności i organizacja (Przedszkola):

Obszar aktywności w budynku – w skład budynku wchodzić będą sale doświadczalne, sala do ćwiczeń ruchowych, pokój ciszy, bawialnia gdzie dzieci będą rozwijać swój potencjał fizyczny, psychiczny, społeczny oraz moralny.

Obszar aktywności na zewnątrz – plac zabaw (pagórek z pompą, piaskownica), ogród w którym będą umieszczone drewniane konstrukcje, hamaki, a także zielnik i warzywniak umożliwią nabywanie nowych doświadczeń.

Jak użytkować plac zabaw i tereny zewnętrzne:

Plac zabaw dla dzieci oraz całe podwórko zapewnią dzieciom naturalne środowisko, w którym będą mogły nabierać pewności siebie, ćwicząc umiejętności i sprawności motoryczne, ucząc się kontroli równowagi ciała oraz zdobywając wiarę w samych siebie i własną ocenę sytuacji. Będą uczyć się dokonywać wyborów między tym, co jest niebezpieczne a tym, co bezpieczne – w swoim własnym tempie, bez poczucia presji. Dzieci przyzwyczają się do bycia aktywnymi fizycznie, dzięki czemu staną się silniejsze i zdrowsze. Rozwój zdolności do pracy w grupie z innymi dziećmi będzie integralną częścią naszego codziennego programu.

Tereny podwórza zostaną zagospodarowane przez:

• ​​Ogród, gdzie dzieci będą mogły nabierać doświadczenia i eksperymentować z różnorodnością zapachów, kolorów i struktur, obserwować owady i małe zwierzęta, poznawać zmiany zachodzące w naturze pod wpływem słońca, wiatru, deszczu, zmian pór roku, itp.
  Specjalnie usypany obszar (kopczyk), gdzie dzieci będą mogły ćwiczyć równowagę i sprawność motoryczną.
• Kuchnię – ogród, gdzie dzieci będą uczyć się rozpoznawać rośliny jadalne.
• Sad, gdzie będą mogły bawić się, wspinać, zrywać i jeść owoce, które mogą być również wykorzystane do przygotowania żywności.
  Trawniki, które mogą być używane do różnych zabaw i gier zespołowych.
• Place zabaw z wodą i piaskiem, zachęcające do eksperymentowania.

Dzieci, nauczyciele i rodzice będą wspólnie budować urządzenia sprawnościowe i wspinaczkowe do zabaw na podwórku. Będzie tam wiele możliwości do ćwiczeń fizycznych, eksperymentów poznawczych oraz miejsc zacisznych do spokojnej obserwacji. Nie dostarczymy dzieciom gotowego placu zabaw, aby nie utrudniać ich twórczego rozwoju. Natomiast będzie dostępny różnorodny materiał budowlany, który dzieci będą mogły wykorzystywać do budowy tymczasowych konstrukcji, np. szałasów, budek, itp.

Wnioski:

W ciągu ostatniego stulecia dokonały się powolne zmiany w naszym pojmowaniu roli edukacji i wychowania w rozwoju dziecka. Dzięki pełnej zaangażowania pracy wielu ludzi na całym świecie, niektórzy z nich zostali wymienieni w tym dokumencie jako źródło naszej inspiracji, dzieci zaczynają być postrzegane inaczej, już nie jako puste naczynia, które dzięki wysiłkom rodziców i nauczycieli zostaną wypełnione wiedzą i umiejętnościami, ale bardziej jako kompetentne istoty, które są w stanie przejąć kontrolę nad własną nauką, bez większej ingerencji z zewnątrz. Zachowanie harmonii pomiędzy ingerencją dorosłych i własnym naturalnym dążeniem dziecka do wiedzy jest bardzo delikatną umiejętnością, której się wszyscy uczymy. Tak naprawdę jesteśmy przekonani, że najlepiej będzie, gdy dorośli i dzieci będą się tego uczyć razem, intuicyjnie posuwając się do przodu w tym pasjonującym świecie, który otwiera możliwości rozwoju zarówno dla dzieci, jak i dorosłych.

Nasze przedszkole chce się zaangażować w taki właśnie rodzaj uczenia się, pragniemy to zrobić przy współpracy  dzieci i ich rodzin w bliskim im środowisku.